Co to jest kaizen?

Metoda kaizen, pomimo orientalnej nazwy wcale nie pochodzi z Azji. Została stworzona w USA w celu zwiększenia wydajności przemysłu. Okazała się tam tak skuteczna, że została eksportowana do Japonii, gdzie była dalej rozwijana i otrzymała obecną nazwę. Dziś niemal każdy na świecie zna japońskie marki elektroniczne czy motoryzacyjne, co jest chyba najlepszą rekomendacją kaizen.

A było to tak:

Metoda kaizen powstała w Stanach Zjednoczonych podczas Wielkiego Kryzysu, a została rozwinięta podczas drugiej wojny światowej. USA musiały wtedy znacznie zwiększyć wydajność przemysłu zbrojeniowego, by móc szybko wyprodukować wielokrotnie większą ilość sprzętu niż do tej pory. Wyzwanie polegało na tym, że gospodarka USA nie była wówczas w najlepszym stanie i nie można było po prostu przeznaczyć większych środków na przemysł. Efektywność musiała być znacznie zwiększona bez zwiększania nakładów. Aby podołać temu wyzwaniu rząd stworzył specjalny program szkoleń z zarządzania. Jedno z nich zawierało zalążek późniejszego kaizen.

Ponieważ czasu było mało, nie można było pozwolić sobie na wprowadzanie wielkich zmian strukturalnych, było natomiast miejsce na drobne poprawki. Nowa metoda zalecała, by każdy pracownik miał możliwość zasugerowania drobnych zmian w funkcjonowaniu firmy. W halach produkcyjnych zostały umieszczone specjalne skrzynki kontaktowe, gdzie pracownicy mogli wrzucać swoje pomysły na drobne zmiany w działaniu firmy. Kadra zarządzająca natomiast została przeszkolona, by wszystkie takie uwagi traktować z należytą powagą. Podejście takie okazało się wyjątkowo skuteczne w optymalizacji działania firmy i znacznie przyczyniło się do wzrostu siły przemysłu Stanów podczas wojny.

Kaizen pojawiło się ponownie, kiedy po wygranej wojnie USA rozpoczęło odbudowę zniszczonej Japonii. Siły amerykańskie zorganizowały wówczas dla japońskich menadżerów szkolenia, które bardzo przypominały wcześniejsze szkolenia prowadzone w Stanach. Japończycy zaś chętnie uczyli się amerykańskich metod zarządzania, gdyż zdawali sobie sobie sprawę, że to one w dużej mierze umożliwiły Aliantom zwycięstwo. W tym samym czasie metoda drobnych zmian została zapominana w Stanach, stawała się natomiast coraz powszechniejsza w Japonii. Japończycy rozpoznali jej potencjał i rozwijali ją nadając jej w końcu własną nazwę - kaizen, co oznacza "poprawa". 

O tym jak można wykorzystać kaizen w codziennym życiu piszę tu